در ضرورت و اهميت داشتن يك دوست خوب هيچ شكي نيست. از كلام اهل بيت (ع) بسيار در اين خصوص صحبت شده است. امام علي (ع) در نهجالبلاغه (حكمت11) ميفرمايند:« ناتوانترين شخص كسي است كه نتواند دوست خوبي پيدا كند و از او ناتوانتر كسي است كه دوست خوب خود را از دست بدهد.» اما به واقع ويژگيهاي يك دوست خوب چيست؟ يادمان باشد با هر كسي كه ميخواهيم در ارتباط باشيم اعم از همكار، همكلاسي، همسايه، همسفر، دوست، همسر و… اين رابطه در راستاي پيشرفت هر دو طرف باشد. يعني چه؟ يعني اين ارتباط سبب شود مس وجودي ما تبديل به طلا شود. از آنچه هستيم به آنچه شايستهتر و بهتر است تبديل شويم. واضحتر اينكه يعني استعدادها، تواناييها و علاقهمنديهايمان در مسير درست ظهور و بروز كند، نه اينكه اين رابطه باعث شود از آنچه هستيم پسرفت كنيم، موقعيتهاي ارزشمند زندگيمان سوخت شود، استعدادها و توانمنديهايمان از بين برود و عمرمان به بيهودگي كشيده شود، اما دوستان ما بايد چه ويژگيهايي داشته باشند و چه ويژگيهايي نبايد داشته باشند؟
آنچه نبايد باشد
درغگو نباشد: دروغهايي هستند كه زندگيهاي ديگران يا حتي خودمان را نابود ميكنند! دروغهايي هستند كه تبديل به تهمت، غيبت ناروا، قضاوت، از بين بردن آبرو و… ميشوند! يادمان باشد يك فرد شجاع از حقيقت نميترسد و دروغ نميگويد! و با اشتباهي كه مرتكب شده روبهرو ميشود. تبهكار نباشد: تبهكاري فقط به معني مجرم بودن نيست! يعني عمر ما را تباه نكند! موقعيتهاي زندگيمان را تباه نكند! افرادی را ميشناسيم كه سالها با شخصي دوست هستند به خيال ازدواج اما تنها موقعيتهاي ازدواجشان تباه شده است. بخيل نباشد: بخيل از خسيس هم بدتر است! خسيس تنها از مال و دارايي خود به كسي نميدهد اما بخيل نسبت به پيشرفت ما هم بخل ميورزد. يعني به قول معروف چشم ندارد ببيند ما هم به جايي رسيدهايم و تمام تلاشش را ميكند به هر طريقي مانع پيشرفت ما باشد. احمق نباشد: احمق نميداند با خودش چند چند است! ميگويند به گاو از جلو نزديك نشويد، به اسب از پشت و به احمق از هيچ طرف! احمق كسي است كه كار واحدي را انجام ميدهد به انتظار نتايج متفاوت! اين جملات برايتان آشناست: اين از اوناش نيست! اين ديگه با بقيه فرق ميكنه! اين دفعه ديگه مثل قبل نميشه!
ترسو نباشد: فرد ترسو نميتواند رازدار ما باشد، نميتوان به او اعتماد كرد و در شرايط سخت ما را تنها ميگذارد.
دهن بين و دهن لق نباشد: دهن بين يعني حزب باد! دهن لق هم كه كاملاً واضح ست يعني به هيچ عنوان نميتوان از رازهايمان با او چيزي در ميان بگذاريم. تنبل نباشد: فرد تنبل ما را به تنبلي دعوت ميكند. معني دقيق اين جمله آن است كه هيچ رشد و تعالي كنار اين شخص نخواهيم داشت. بدكار نباشد: يعني ما را تشويق به انجام كارهايي كه خلاف اخلاق و انسانيت است نكند. قاطع رحم نباشد: كسي كه از خانواده خود بريده، كسي كه احترامي به اعضاي خانواده خودش نميگذارد فرد مناسبي براي دوستي نيست، چراكه ذهن ما را نيز نسبت به خانواده مسموم ميكند.
آنچه بايد باشد
خداگرا باشد: شايد براي بعضيها اين جمله كليشهاي باشد اما باور انسان به اينكه خدايي هست كه ناظر اعمال ماست، اينكه خدايي هست كه از او كمك بخواهيم باعث آرامش زندگي ميشود و مانع بسياري از اعمالي كه انجامشان درست نيست.
باعث افزايش آگاهي و كمالات باشد: بر داشتههاي ارزشمند ما بيفزايد و مس وجودي ما را به طلا تبديل كند. عاقبتانديش باشد: تنها نوك بيني خود را نبيند، نتيجهگرا باشد و به آينده يك عمل و ايده بينديشد. حيا داشته باشد: بيحيايي به دور از اخلاق و شأن يك انسان است. حيا در گفتار، حيا در راه رفتن، حيا در پوشش، حيا در درخواست و…
امانتدار باشد: كاملاً واضح است منظور از امانتداري چيست.
حرف آخر
براي خودمان حد و مرز و حدود قائل باشيم! نگذاريم هر كسي با هرنقشي به راحتي از مرز روح و جسم ما عبور كند. وقتي كشف، تصاحب و تصرف ما آنقدر آسان باشد، به آساني هم ما را رها ميكنند!